ایرنا
طاعون نشخوارکنندگان کوچک، بیماری مشترک دام اهلی و حیاتوحش است و تنها راه ریشهکنی آن واکسیناسیون مرتب و سالانه دامهای اهلی توسط سازمان دامپزشکی است اما با وجود تداوم بروز این بیماری به نظر میرسد که روند واکسن زدن به طور کامل و مداوم انجام نمیشود. 14 مرداد
گروه جامعه ایرنا – طاعون سیاه در لابلای تاریخ جا خشک کرده است. در سده ۱۳۰۰ میلادی، شیوع طاعون خیارکی که به طاعون سیاه معروف شد، موجب مرگ بیش از ۷۵ تا ۲۰۰ میلیون نفر از مردم اوراسیا شد.
تخمین زده میشود که یک سوم جمعیت ایران در آن زمان کشته شدند اما نکته جالب اینجاست که انسان در این زمینه هم نگذاشت طبیعت و به دنبال آن حیات وحش قسر در برود و با چرای بیرویه و وارد شدن به زیستگاه حیات وحش، حیوانات بیگناه را هم درگیر این بیماری کرد که اکنون بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک، سالانه موجب تلف شدن تعداد زیادی از گونههای کل و بز و قوچ و میش میشود.
البته از نظر علمی، طاعون سیاه میان انسان با طاعون نشخوارکنندگان کوچک ( PPR ) متفاوت است؛ عامل طاعون در انسان باکتری است اما در حیوان طاعون عامل ویروسی دارد و از کک و موش به انسان منتقل میشود؛ در انسان تب شدید و عوارض متفاوت قلبی، کلیوی مغزی را به همراه دارد اما وجه اشتراک هر دو نامشان است.
این بیماری در میان حیات وحش به نام طاعون نشخوارکنندگان کوچک ( PPR ) شناخته میشود که از دام اهلی به حیوانات سرایت میکند؛ در واقع تاریخچه این بیماری به سال ۱۹۴۲ میلادی برمیگردد که برای نخستین بار بیماری PPR در آفریقای غربی شناسایی و نامگذاری شد.
طاعون نشخوارکنندگان کوچک یک بیماری ویروسی بسیار واگیردار میان دامهای اهلی از جمله گوسفند، کَل و بز است که نخستین بار در کشور آفریقایی ساحل عاج گزارش شد. این بیماری در آفریقا، هند، خاورمیانه و ایران مشاهده شد و به آن طاعون بزی هم گفته میشود. این بیماری قابل سرایت از دام اهلی به حیوانات وحشی است و در مکانهایی که دام اهلی در تماس با حیوانات وحشی است یا از آبشخورهای مشترک استفاده میکند قابل مشاهده است و در چند سال گذشته به معضلی برای حیات وحش تبدیل شده است.
کنترل بیماری طاعون نشخوارکنندگان بسیار دشوار است چون هم دام و هم حیات وحش به طور مداوم در حال جابهجایی هستند و با این کار حیوان مبتلا ویروس را در بخش وسیعی پخش میکند البته همهگیری PPR با کنترل جابهجایی حیوانات، دفع صحیح لاشه و استفاده از واکسن قابل کنترل است. مؤثرترین روش برای کنترل این بیماری، واکسیناسیون است که باید در مناطق اندمیک (بومی) قبل از شروع فصول بارانی به صورت سالانه تکرار شود.
از آنجا که طاعون نشخوارکنندگان کوچک به شدت واگیردار است؛ از این رو اگر از شیوع بیماری در یک منطقه پیشگیری نشود و دامها در آن منطقه تردد داشته باشند، شاهد تلفات گستردهای خواهیم بود و چون کنترل آن به علت جابهجایی مداوم دام و حیات وحش دشوار است؛ بنابراین پیشگیری بسیار مهم است. یکی از گستردهترین شیوع این بیماری حدود دو سال گذشته بود که موجب تلف شدن ۲۵۰ رأس کل و بز و قوچ و میش در استان های مختلف کشور از جمله البرز، سمنان، فارس، یزد، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، خراسان رضوی و خراسان شمالی شد.
البته نخستین مورد بیماری به صورت همه گیر در ایران به سال ۱۳۷۳ برمیگردد که در آن سال دو گله در استان ایلام درگیر آن شدند. بعد از آن هم گزارشهای زیادی از وقوع این بیماری در استانهای مختلف کشور شنیده شد و همچنان هم شنیده میشود؛ به طوری که آخرین خبر شیوع طاعون نشخوارکنندگان کوچک حدود یک ماه پیش در پارک ملی بمو در استان فارس منتشر شد که بنابر اعلام اداره کل محیط زیست استان فارس سه رأس گونه حیات وحش در این بیماری تلف شدند که با اقدامات صورت گرفته از شیوع آن جلوگیری شده است.
کارشناسان دامپزشکی شهرستان شیراز کانون بیماری طاعون نشخوار کنندگان دامهای اهلی را روستای دودج اعلام کرده بودند، هر چند آسیبهای این بیماری به بخشی از پارک ملی بمو سرایت کرد اما با تلاش متخصصان دامپزشکی و کارشناسان محیط زیست تاکنون تلفات کمی در حیات وحش مشاهده شده است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر